Privacyverklaring Handhaving bijstandsuitkering

De gemeente Breda vindt het belangrijk dat bijstandsuitkeringen alleen verstrekt worden aan mensen die het écht nodig hebben. Om die reden verricht de gemeente Breda onderzoek om te controleren of de ontvanger van deze voorziening recht hierop heeft. Dit noemen we: rechtmatigheidsonderzoek. In de Participatiewet staat dat de gemeente deze onderzoeken mag en moet uitvoeren naar de juistheid en volledigheid van de verstrekte gegevens en zo nodig naar andere gegevens die noodzakelijk zijn voor de verlening dan wel voortzetting van bijstand. De hoogste rechters hebben bepaald dat de gemeente steeds en spontaan onderzoeken kunnen doen ten aanzien van alle bijstandsgerechtigden en dat ze daarvoor geen redengevend feit, signaal, grond of vermoeden nodig is.

Wat gaan we ervoor doen?

• Uitkeringen mogen alleen worden gegeven aan burgers die dit echt nodig hebben. Bij Handhavingsonderzoeken beoordelen we daarom altijd eerst of iemand een fout heeft gemaakt, opzettelijk verkeerde informatie of helemaal geen informatie heeft gegeven. 
• Als er een bestuurlijke boete wordt opgelegd, houden we rekening met de persoonlijke omstandigheden van de inwoner die de overtreding heeft begaan. 
• Als iemand misbruik of oneigenlijk gebruik maakt van bijstand dan wordt de uitkering direct stopgezet of teruggevorderd.
• Als uit rechtmatigheidsonderzoek blijkt dat een strafrechtelijke norm is overschreden doen wij direct aangifte bij het Openbaar Ministerie (OM). Het OM beslist of wordt overgegaan tot strafrechtelijke vervolging.

Rechtmatigheidsonderzoek voor de Participatiewet wordt door de gemeente Breda uitgevoerd ten aanzien van de eigen burgers en burgers van de gemeenten Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen, Zundert, Altena, Geertruidenberg, Oosterhout en Tholen.

Wat is het doel?

De gemeente Breda heeft de volgende doeleinden voor het verwerken van persoonsgegevens in het kader van de handhaving van bijstandsuitkeringen:

• Zorgdragen dat uitkeringsgelden op een juiste wijze worden besteed. Daarnaast mogen de inwoners van de Gemeente Breda erop vertrouwen dat de gemeente adequate maatregelen neemt om misstanden te voorkomen en te bestrijden. Op deze wijze kan de gemeente Breda ervoor zorgen dat gemeenschapsgeld op een zorgvuldige wijze wordt besteed. 
•  Voorkomen en aanpakken van bewuste oneigenlijk gebruik en misbruik van sociaal voorzieningen en het voorkomen van vorderingen vanwege onbewuste schendingen inlichtingenplicht. Onderzoek doen en rapportages opstellen over de rechtmatigheid van uitkeringen en voorzieningen die al toegekend zijn of nog toegekend worden. De gemeente Breda moet richting haar gemeenteraad uitleggen wat ze heeft uitgegeven aan uitkeringen en hoe ze mensen die een uitkering krijgen hebben ondersteund om zelf werk te vinden.
•  Vaststellen van het bestaan van het recht op een uitkering of voorziening en de voortzetting van dit recht.
• Advies geven over het wel of niet voortzetten, beëindigen of aanpassen van een uitkering of voorziening als deze niet rechtmatig is. 
• Management- en sturingsinformatie maken, ter verbetering van de diensten van de gemeente Breda.

Welke persoonsgegevens van wie gebruikt de gemeente hiervoor?

De volgende persoonsgegevens van bijstandsgerechtigden kunnen gebruikt worden bij handhaving:

• NAW-gegevens
• geboortedatum
• geslacht
• BSN
• administratienummer
• documentnummer ID-bewijs
• burgerlijke staat
• nationaliteit
• verblijfstitel
• contactgegevens (telefoonnummer en e-mailadres)
• gezinssamenstelling
• woon- en huurgegevens
• financiële gegevens, zoals inkomen, schulden, vermogen, bankgegevens
• partnergegevens
• gegevens over kinderen
• gegevens over medebewoners
• gegevens over belanghebbenden
• gegevens over gemachtigden
• gegevens over omwonenden
• gegevens over getuigen
• gegevens over kostendelers
• gegevens afkomstig van het internet
• strafrechtelijke gegevens
• gevorderde gegevens
• politiegegevens, in geval van een strafrechtelijk onderzoek

Wat is de grondslag voor het gebruik van de persoonsgegevens?

De grondslag voor de verwerking is een gemeentelijke taak. De gemeente Breda heeft op basis van de Participatiewet de taak om de rechtmatigheid van verleende/te verlenen bijstandsuitkeringen te controleren.

Deze taak is geregeld in de volgende wet- en regelgeving:

• artikel 6, eerste lid, sub e AVG
• artikel 9 en 13 Wet politiegegevens
• artikel 53a, zesde lid, Participatiewet
• artikel 5:11 Algemene wet bestuursrecht

Wie ontvangt de persoonsgegevens?

De volgende partijen kunnen persoonsgegevens ontvangen van de gemeente Breda:

• Regiogemeenten waarvoor de gemeente Breda onderzoeken verricht, namelijk de gemeenten Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen, Zundert, Altena, Geertruidenberg, Oosterhout en Tholen.
• Wet SUWI; het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) en de Sociale verzekeringsbank (SVB) in het kader van een handhavingsonderzoek.
• Voor advies, toetsingen en procederen in de Wet Bevordering Integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob).
• Het Openbare ministerie in het kader van een strafrechtelijk onderzoek.
•  Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF) om onderzoeken te verrichten in het buitenland.
• Colleges van andere gemeenten.
• Overige organisaties zoals bijvoorbeeld de belastingdienst waar die de gemeente een wettelijke verplichting heeft tot het verstrekken van persoonsgegevens.
• Een externe partij die namens de gemeente Breda oude dossiers bewaart (archief).

Hoe lang worden persoonsgegevens bewaard?

Signalen die niet leiden tot een onderzoek en onderzoeken die afgebroken worden, hebben een bewaartermijn van 1 jaar. Onderzoeken van naar bijstandsgerechtigden die wonen in de gemeente Breda worden na sluiting van het dossier 10 jaar bewaard. Onderzoeken die voor de regiogemeenten gedaan worden, worden 1 jaar bewaard na sluiting van het dossier.

Strafrechtelijk onderzoek:

De Wet politiegegevens (Wpg) kent een bewaartermijn; deze volgt op de verwerkingstermijn en is afhankelijk van wanneer een eventueel vonnis tot stand komt. 
Gedurende de bewaartermijn kunnen de gegevens gebruikt worden voor het afhandelen van klachten en voor audits of een controle door de Autoriteit Persoonsgegevens. Verder geldt dat deze gegevens onder bepaalde omstandigheden ter beschikking kunnen worden gesteld voor hernieuwde verwerking. Ze komen dan als het ware opnieuw tot leven in een actueel opsporingsonderzoek. Gegevens mogen gedurende de bewaartermijn ook verwerkt worden voor wetenschappelijk onderzoek en statistiek.

Wat is de bron van de gegevens?

Onderzoeken kunnen gebaseerd zijn op (anonieme) signalen van burgers, interne collega’s, externe organisaties, het openbare ministerie, regiogemeenten of eigen waarnemingen van de toezichthouders. De gegevens die gebruikt worden in onderzoeken kunnen afkomstig zijn uit: bestaande dossiers van de bijstandsgerechtigde, Suwinet, het internet, het landelijke bevolkingsregister, interne vakapplicaties binnen de gemeente Breda en instanties genoemd in artikel 63 en 64 van de Participatiewet.