Dakloos. Het kan ook jou gebeuren.

Dakloos word je niet zomaar. Toch kan het iedereen overkomen. Natasja Van Meer-Dingenouts, senior beleidsadviseur voor onder andere maatschappelijke opvang, weet er alles van.

”Als je gaat scheiden en je hebt bijvoorbeeld schulden en geen sociaal netwerk, dan kun je zomaar op straat komen te staan. Helemaal nu de woningnood hoog is. Maar ook als je een forse huurachterstand hebt, erge overlast veroorzaakt of wiet teelt, kun je je huis uit worden gezet. Soms is het ook een bewuste keuze om dakloos door het leven te gaan.“ De gemeente Breda biedt hulp voor opvang, begeleiding en herstel. Natasja vertelt erover.   

Natasja werkt al ruim 20 jaar bij de gemeente Breda, waarvan 3 jaar in haar huidige functie. Begonnen met een financiële baan, had ze na dik 10 jaar genoeg van alle cijfers. “Ik vind mensen veel leuker dan cijfers. Vooral mensen die hulp nodig hebben. Dan kun je echt nuttig zijn en verschil maken. Helemaal straks met de nieuwbouw van de daklozenopvang aan de Slingerweg, kunnen we daklozen nog beter begeleiden en helpen met hun herstel. Dat ik daar aan mag bijdragen, vind ik bijzonder. En bijzonder mooi.”  

Aanpak dakloosheid   

“We werken regionaal aan dakloosheid. Bijvoorbeeld door de kwaliteit van de opvang te verbeteren en met projecten waarbij ex-daklozen in een ‘gewone’ woonwijk wonen met een beetje hulp van de omwonenden. We willen het liefst huisuitzettingen en daarmee dakloosheid voorkomen. Daarvoor werken we samen met onze partners in de stad en met de woningcorporaties. Samen hopen we zo de problemen achter de voordeur op te lossen en erger te voorkomen. Natuurlijk doen we dat altijd met toestemming van het gezin om wie het gaat.”

Dakloos en dan?

Als je dakloos bent, kun je verschillende vormen van ondersteuning en opvang krijgen. Je kunt je daarvoor aanmelden bij het gemeentelijke loket Centraal Onthaal. Bij alle opvangplekken krijg je begeleiding om te werken aan herstel en om (naar vermogen) mee te doen of te werken. “Het liefst begeleiden we iemand naar werk om de kans op een succesvolle terugkeer in de samenleving te vergroten. We weten dat het vinden van een baan soms lukt. Zo’n baan behouden is een ander verhaal en nog lastiger. In het project Werken naar vermogen, blijven we begeleiding bieden, ook wanneer die baan er eenmaal is.
Ook zien we dat mensen om diverse reden terugkwamen bij de daklozenopvang. Om dat te voorkomen, is er bijvoorbeeld ook hulp bij geldzaken of verslavingen.”

Opvang

De gemeente heeft de wettelijke taak om opvang aan daklozen te verzorgen. “De nieuwe daklozenopvang (dag- en nachtopvang) aan de Slingerweg wordt in augustus van dit jaar in gebruik genomen en heeft 40 kamers. Het zijn één- en tweepersoonskamers om nog beter aan herstel te kunnen werken. Ook  bieden we 20 bedden in de winteropvang voor wanneer het minstens twee nachten achter elkaar vriest. In de winteropvang kunnen mensen ‘s avonds terecht en ze vertrekken de volgende ochtend weer. Per dag beslissen ze zelf of ze terugkomen. Corona gaf ons een extra uitdaging. Met de avondklok bijvoorbeeld, moesten we iedereen ’s nachts opvangen. Breda is zogenoemde centrumgemeente. Dat betekent dat we ook verantwoordelijk zijn voor de opvang van mensen uit de gemeenten om ons heen. We proberen iedereen wel weer terug te begeleiden naar waar ze vandaan kwamen. Daar kunnen zij toch net iets makkelijker hun eigen netwerk gebruiken.” 

Goede buur

“Het liefst willen we dat daklozen uiteindelijk weer in een ‘gewone’ woning kunnen wonen. Dat werkt vaak het beste met een beetje hulp van de buurt. Bijvoorbeeld door samen in de tuin te werken, te bbq-en en gewoon door een goede buur voor elkaar te zijn. Zo hebben we in de Gageldonksestraat een gemengd wonen project met kamers en eengezinswoningen en in de Neubourgstraat twee huizen met in totaal tien kamers. Natuurlijk levert de komst van dit soort woningen in een woonwijk soms weerstand op. Immers, onbekend maakt onbemind. We zorgen er dan voor dat de buurt hierover goed geïnformeerd is. Daarna gaat het vaak goed. Dan ben ik trots op de buren die willen helpen en ervoor zorgen dat iemand zich welkom voelt.”

Contact

In Breda vinden we het belangrijk om in contact te blijven met onze daklozen. We willen ook graag dat ze hulp accepteren. Daarom hebben we het speciale Straatteam, dat zo’n 180 daklozen in beeld heeft in Breda en in de regio. “Het beeld bestaat nog steeds dat daklozen allemaal zwervers zijn. Of verslaafd. Dat is allang niet meer zo. Het is een diverse groep mensen. Simpelweg omdat iedereen in een situatie kan komen om je huis te verliezen of schulden te krijgen. En niet iedereen een netwerk heeft. De huidige woningmarkt waarin het zo moeilijk is om aan een betaalbare woning te komen, helpt ook niet mee. Gelukkig worden er al mooie stappen gezet om bij bouwprojecten meer aandacht te hebben voor de mens in plaats van voor de stenen. Nog meer aandacht voor sociale woningbouw juich ik toe."

Vertrouwen

“Ik heb een prachtig vak waarin het echt om mensen draait. Ik werk ook graag samen met collega’s en partners in de stad, met ieder zijn eigen rol. Dat maakt mijn werk ook heel divers. Je hebt wel een gezonde dosis vertrouwen nodig om dit werk te kunnen doen. Vertrouwen dat het onze (ex)daklozen en mensen met een psychische kwetsbaarheid uiteindelijk lukt om terug te keren in de samenleving. Dat heb ik! En ik wil het graag nog beter voor hen doen, zodat ze kunnen werken aan hun herstel. Niet alleen met onderdak, maar ook met werk. Want werk is vaak hét medicijn voor herstel! En daar blijf ik dan weer graag aan werken!"  

Foto: Jimke Joling