Sporen uit een ver verleden

Ruim 12.000 jaar geleden trokken jagers en verzamelaars al over onze grond. Zij hadden tijdelijke jachtkampjes en gebruikte vuurstenen werktuigen. Archeologen vinden de achtergelaten werktuigen terug tijdens de opgravingen. Een enkele keer vinden archeologen nog oudere werktuigen van Neanderthalers die hier ongeveer 50.000 jaar geleden al jaagden.

Bronstijd en IJzertijd

Aan de noordwestkant (bedrijventerreinen Haagse Beemden) van de stad wonen al 1000 jaren mensen. In de Brons- en IJzertijd woonden er veel boeren. Zij profiteerden van de vele waterloopjes en drogere zandruggen die beakkerd konden worden. Ze lieten veel sporen achter zoals huisplattegronden, waterputten, grafheuvels en heel veel vondsten. Maar ook op andere plekken rond Breda vinden we sporen uit die periode.

Romeinse tijd en vroege middeleeuwen

De bewoning gaat door in de Romeinse tijd waarbij ook ineens luxe voorwerpen uit verre landen opduiken. Na de val van het Romeinse rijk blijven hier in de Merovingische en Karolingische tijd boeren wonen en werken. Het land was wel een stuk leger geworden. Rond 1100 nemen boeren het (bijna) lege land opnieuw in gebruik. Er komen meer boerderijen en op sommige plaatsen komen deze samen tot de eerste nederzettingen (bewoonde plaatsen) zoals Ginneken en Princenhage.

Het ontstaan van Breda

De eerste vermelding van Breda is in een oorkonde (schriftelijk vastgelegde afspraken) uit 1125. Het is een naam van een gehucht aan de brede rivier de Aa = Breda. De riviernamen Mark en Aa werden in de middeleeuwen door elkaar gebruikt.
Archeologen vonden sporen van een nederzetting uit deze periode in de buurt van de Mark. Er moet dan ook al een burcht (versterkt kasteel) zijn geweest. Niet van steen maar een houten versterking. Waar deze stond weten we nog steeds niet. Wel weten we dat het in de buurt van het huidige Kasteel van Breda was.